Het extraverte ideaal

In onze maatschappij worden muurbloempjes, einzelgängers en denkers weggezet als vreemd en afwijkend van de norm.

We kijken op naar de tafelspringer, het haantje-de-voorste, de spring-in-’t-veld als het ideaal om na te streven.

Susan Cain noemt dit maatschappijbeeld het ‘extraverte ideaal’. Het zit vervat in alle dimensies van ons leven. Als kind hoor je veel vriendjes en veel hobby’s te hebben. Als tiener hoor je populair en mondig te zijn. Als werknemer hoor je initiatief te nemen en je succes te tonen. Als vriend en familielid hoor je van feestjes en de schijnwerpers te houden. Als ouder hoor je geen moment van je kinderen hun zijde te willen wijken. Als gepensioneerde hoor je er een overvolle agenda aan groepsactiviteiten aan over te houden. Als oudere hoor je te genieten van kaarten of bloemschikken met de andere bewoners van het woonzorgcentrum.

Onze maatschappij ziet introverte mensen vaak over het hoofd. Rustige, gereserveerde, voorzichtige types worden weinig gewaardeerd. Vaak krijgen we het etiket ‘saai’, ‘stil’ of ‘verlegen’, en worden we aangespoord mondiger en socialer te zijn. Onze hobby’s en interesses, gaande van Harry Potter bingelezen, truien breien, tuinieren, gamen tot een stuk in de nacht, of de zoveelste serie bingewatchen, worden bestempeld als suf, zoutloos of zelfs schadelijk voor onze gezondheid.

We streven als maatschappij continu naar extraversie. En hoewel de West-Europese samenleving lang niet zo luid is als de Amerikaanse, vindt ook in Europa het extraverte ideaal steeds meer ingang. Niet dat ik persoonlijk iets heb tegen extraversie, of extraverten minderwaardig vind. Integendeel, we vullen elkaar aan en hebben elkaar nodig.

Maar ik wil wel graag een lans breken voor introverten. En hen zeggen dat het oké is om stil te zijn. Dat het oké is om liever thuis te blijven en tv te kijken, een boek te lezen of in de tuin onkruid te wieden dan naar een receptie te gaan. Dat het oké is om te zwijgen tijdens een vergadering. Dat het oké is om je kinderen een hele dag weg te doen omdat je nood hebt aan stilte en rust. Dat het oké is als je kind maar één vriendje heeft, of liever een boek leest dan te ravotten met de buurjongens. Dat het oké is om heel je weekend alleen door te brengen, gewoon omdat je daar zin in hebt. Dat het oké is als je voor je verjaardag liever alleen naar de sauna te gaan dan met een hoop vrienden op café, of met Kerst liever in een bos gaat wandelen dan fondue te eten met heel de familie. Dat dat niet wil zeggen dat we onze kinderen, vrienden of familie niet graag zien, of we een ondermaatse werknemer zijn. Dat we die rust gewoon nodig hebben om onze batterijen op te laden, en weer echt aanwezig te zijn.