Nu scholen terug (ongeveer) als vanouds mogen openen, keert de drukte terug in de klas. Voor velen is het een blij weerzien, maar laten we ook oog hebben voor de rustige leerlingen in de klas.
het introvert kind in z’n schulp
Introverte kinderen worden vaak als gemakkelijk beschouwd. Ze zijn rustig, halen mooie cijfers, storen de klas niet, werken goed mee. Ze worden omschreven als stil, verlegen, de kat uit de boom kijkend. Wanneer een kind na een bepaalde periode ‘uit haar schulp kruipt’, wordt dat geprezen als iets positiefs.
Probeer toch voorzichtig te zijn met opmerkingen als ‘de eerste weken op school was je verlegen, maar na een tijdje ben je opengebloeid en vertelde je veel meer’. Dat wekt de indruk dat verlegen en stil zijn niet oké is. Dat spontaan en praatgraag eigenschappen zijn die je moet nastreven.
Sociale vaardigheden zijn belangrijk, maar benoem ook de positieve aspecten van het introvert kind. ‘Wauw, jij ziet details die andere kinderen niet zien’ of ‘wat kan jij goed luisteren’ zijn daar goede voorbeelden van. Als introverte eigenschappen verzilverd worden in de klas, kunnen stille kinderen uitgroeien tot volwassenen die vol zelfvertrouwen in de (luide) maatschappij staan.
prikkels en rustmomenten
Waar een extravert kind energie haalt uit veel sociale prikkels, laden introverte kinderen op door af en toe alleen te zijn. Alle kinderen (mensen) zijn sociale wezens, maar een introvert kind heeft rust en stilte nodig om zich goed te voelen. Voor hen is dit een basisbehoefte.
Zorg daarom voor voldoende rustmomenten tijdens de lesdag. Een paar tellen stilte na de speeltijd, een meditatieoefening, een voorleesmoment. Laat deze rustpunten niet enkel terugkomen tijdens de les godsdienst of zedenleer maar maak ze onderdeel van de dagelijkse klasroutine.
Creëer stilteplekken, bijvoorbeeld met een tent vol zachte kussens in de hoek van de klas, een leeshoek in de gang, een stille bank op de speelplaats of een buitenbibliotheek. Zorg dat er duidelijke afspraken zijn over het aantal leerlingen op de stille plek, toezicht, welk gedrag past en niet past enzovoort.
Kleine klassen
Ik weet dat leerkrachten en directie er vaak niet zelf voor kiezen, maar probeer klassen zo klein mogelijk te houden. Onderzoek heeft aangetoond dat kleine klassen een betere leerwinst genereren, zich beter lenen tot lesgeven op maat en de algemene sfeer tussen de leerkracht en de leerlingen en tussen de leerlingen onderling bevorderen. Voor introverte leerlingen betekent een kleinere groep minder sociale indrukken, en meer rust en ruimte om prikkels te verwerken.
werkmethodes voor het introverte kind
Introverte kinderen hebben tijd nodig om indrukken te verwerken en leerstof verbaal te formuleren. Wanneer je ze er in een klasgesprek onverwacht uitpikt, kunnen ze dichtklappen. Dat komt omdat hun hersenen prikkels anders verwerken. Ze leren nieuwe inzichten door te lezen, na te denken, zelfstandig te oefenen of iets een-op-een te bespreken. Al pratend leren werkt voor hen minder goed.
Met deze leermethodes voelt een introverte leerling zich als een vis in het water:
- Zelfstandige opdrachten
- Werken in duo’s
- Observerend leren
- Doceren, hierbij komt hun talent voor aandachtig luisteren volledig tot hun recht
- Laat ze bij een groepswerk hun teamgenoten kiezen
- Laat na een klassikale vraag enkele tellen stilte zodat leerlingen kunnen nadenken alvorens ze een antwoord formuleren
Als we begrijpen hoe introverte kinderen omgaan met indrukken, op welke manier ze leerstof verwerken en hoe ze hun batterijen opladen zal dat een positief effect hebben op hun zelfbeeld. Laten we hen tonen dat stil zijn oké is, dat ze geen tafelspringer hoeven zijn en dat het normaal is dat ze zich af en toe willen terugtrekken.